Ciekawostki
Poznaj Kraków nieznany poczas Gry Miejskiej.
Kuny przy Kościele Mariackim
Kuna to żelazna obręcz lub obręcze, składające się z dwóch zamykanych części, przytwierdzone łańcuchem lub powrozem do pręgierza, portalu ratusza lub kościoła, czasem przy wejściu do dworu, wkładane skazańcom na szyję lub rękę i zamykane na kłódkę. Kara stania w kunie nie miała charakteru hańbiącego, chociaż narażała na kpiny, a skazany stał, klęczał, siedział lub leżał przypięty w kunie. Karę odbywano jednorazowo przez określony czas (np. 12 godzin), a w mniejszych miastach czy na wsi kilkakrotnie, podczas większego zgromadzenia ludności, np. z okazji nabożeństwa.
Zagaszacze do pochodni - Sukiennice
W kilku miejscach w Krakowie zachowały się po dziś dzień zagaszacze do pochodni, rozświetlających niegdyś ulice przez poruszających się po zmroku mieszkańców miasta. Kamienne elementy murów domostw w formie brył z otworami, w których każdy przed wejściem do budynku gasił pochodnie można zobaczyć dziś przy wejściu do Sukiennic. Nad ranem zaś straż nocna gasiła w zagaszaczach tlące się pochodnie. Dziś zagaszacze zobaczyć można tylko w 3 miejscach przy wejściu do Sukiennic od strony ulicy św. Jana, przy Sławkowskiej oraz ul. Kanoniczej.
Hejnał grany z Wieży Mariackiej
W Krakowie, w jedynym mieście na świecie średniowieczny zwyczaj odgrywania co godzinęz wieży sygnału ostrzegającego mieszkańców o niebezpieczeństwie przetrwał do dziś. Melodia Hejnału grana każdej godziny czterokrotnie urywa się nagle. Według legendy przerwała ją oraz życie trębacza strzała tatarskiego łucznika. Mało kto wie, że Strażnik na wieży stracił życie jeszcze raz, w 1901 r. Trębacz Antoni Dołęga zmarł nagle podczas grania hejnału. Owej godziny roku 1901 melodia Hejnału Mariackiego zabrzmiała tylko trzy razy...
Żelazne łańcuchy na ul. Floriańskiej
Żelazne łańcuchy do dziś przetrwały zatopione w fasadzie kamienicy Molendzińskiej przy ul. Floriańskiej 17 na skrzyżowaniu z ul. Św. Tomasza. Miały, jak na każdym mieskim skrzyżowaniu służyć do zamykania ulicy na wypadek nagego pojawienia się wroga. Sądzi się także, że łańcuchy służyły do zamykania na noc skrzyżowań w mieście, by zaprowadzić spokój - wymusić zakaz poruszania się zaprzęgów konnych. Najstarsza wzmianka o takich łańcuchach pochodzi z XIV wieku.
Najstarszy budynek mieszkalny
Tuż obok średniowiecznego Kościoła św. Krzyża, pochodzącego z XIV wieku, jedynej w Krakowie budowli sakralnej o sklepieniu palmowym, stoi do dziś przy ul. św. Krzyża 23 budynek wczesnogotyckiej plebani. Budowlę wzniesiono z wapiennego kamienia i cegły. Widoczne są w jej murach elementy obronne. Dom ten uznawany jest za najstarszy zachowany budynek mieszkalny w Krakowie. Niewielu zaś wie, że ulica św. Krzyża nosiła kiedyś nazwę Świńskiej.
Średniowieczne adresy pocztowe
Do XVIII w. kamienice w Krakowie nie nosiły numerów - jak poczmistrz mógł więc dostarczyć list? Adresy na poszczególnej ulicy oznaczano nazwiskiem właściciela domu lub nazwą znajdującego się na fasadzie godła - rośliny lub zwierzęcia. Najstarsze, pochodzące z XIV w. godło budynku znajduje się przy ul. Grodzkiej 32. To średniowieczny wizerunek lwa, wykonany zapewne na podstawie dawnych rycin i opisów, odbiega od znanego dziś oblicza lwa. Stąd nazwa domu "Podelwie".